فولاد ضد زنگ بهتر است یا فولاد گالوانیزه
در این مقاله، ما قصد داریم بررسی کنیم که فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه کدام یک از این دو نوع فولاد بهتر است و در کدام موارد از هرکدام استفاده باید کرد. هرچند هر دو از این فولادها به فولادهای ساده کربنی مرتبط می‌شوند، اما به دلیل فرآیند تولید و استفاده از عناصر شیمیایی متفاوت، خواص و کاربردهای متفاوتی دارند.
فولاد ضد زنگ
فولاد ضد زنگ از طریق افزودن عناصر مختلفی، از جمله کروم، در هنگام ذوب اولیه ساخته می‌شود. حضور حداقل 10.5 درصد کروم در ترکیب شیمیایی این نوع فولاد، مقاومت به خوردگی بسیار بالا و پایداری در برابر اکسیداسیون و زنگ زدگی را به فولاد می‌بخشد. به همین دلیل، فولاد ضد زنگ در مواردی که با رطوبت، اسیدها و آلاینده‌های شیمیایی در تماس می‌باشد استفاده می‌شود. از جمله کاربردهای رایج فولاد ضد زنگ می‌توان به صنایع غذایی، پزشکی، نفت و گاز، محیط زیست و صنایع دریایی اشاره کرد.
برای خرید و استعلام قیمت روز ورق می توانید به سایت آهن آلات آراکو سر بزنید و یا با شماره ۰۹۱۹۹۱۹۱۹۰۵ تماس بگیرید.
فولاد گالوانیزه
فولاد گالوانیزه از طریق فرآیند گالوانیزه کردن فولادهای کربنی تولید می‌شود. این فرآیند به دو صورت غوطه‌وری در حمام روی مذاب و گالوانیزه سرد یا آبکاری قابل انجام است. نتیجه این فرآیندها، ایجاد یک لایه میکرومتری از جنس روی بر سطح فولاد است که به‌عنوان محافظ برای لایه فولادی زیرین عمل می‌کند. لایه روی موجود در فولاد گالوانیزه، آن را در برابر خوردگی، زنگ زدگی و عوامل جوی محافظت می‌کند. به همین دلیل، فولاد گالوانیزه در کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و پوشش محافظ دارند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فولاد در صنایع ساختمانی، خودروسازی، لوله‌کشی، ظروف آشپزخانه و ساخت سازه‌های فلزی کاربرد دارد.
تفاوت های فولاد ضد زنگ و فولاد گالوانیزه
تفاوت در استحکام و سختی
فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه نیز در استحکام و سختی تفاوت‌هایی دارند. فولاد ضد زنگ به دلیل حاوی کروم و نیکل، استحکام و سختی بیشتری نسبت به فولاد گالوانیزه دارد. این خواص فولاد ضد زنگ را به یک گزینه مناسب برای استفاده در شرایطی که نیاز به مقاومت بالا و کارایی در برابر فشار و ضربه دارند، تبدیل کرده است.
از طرفی، فولاد گالوانیزه، به دلیل پوشش روی آن از آلیاژ روی، استحکام و سختی کمتری دارد. این نوع فولاد معمولاً در کاربردهایی مورد استفاده قرار می‌گیرد که نیاز به مقاومت متوسط و وزن سبکتری دارند.
تفاوت در ظاهر و استفاده‌ی طولانی‌مدت
فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه در ظاهر و استفاده‌ی طولانی‌مدت نیز تفاوت دارند. فولاد ضد زنگ با براقیت و زیبایی ظاهری خاصی همراه است که به آن امکان می‌دهد در برابر زنگ زدگی و لکه‌ها مقاومت کند. این ویژگی‌ها، فولاد ضد زنگ را به یک انتخاب عالی برای کاربردهایی که نیاز به ظاهری زیبا و بدون زنگ زدگی دارند، تبدیل کرده است.
از سوی دیگر، فولاد گالوانیزه معمولاً دارای ظاهری آهنی و رنگ نقره‌ای است. این نوع فولاد به دلیل پوشش روی آن از آلیاژ روی، مقاومت قابل توجهی در برابر زنگ زدگی دارد. اما در صورت آسیب دیدن پوشش محافظ، ممکن است به زنگ زدگی و خوردگی بیشتری نسبت به فولاد ضد زنگ بکشد.
تفاوت در مقاومت به خوردگی
با وجود اینکه فولاد گالوانیزه دارای پوشش محافظ است، اما اغلب مقاومت به خوردگی آن نسبت به فولاد ضد زنگ ضعیف‌تر است. این امر به دلیل ایجاد خراش و یا صدمات مکانیکی که منجر به تخریب پوشش محافظ می‌شود، مقاومت فولاد گالوانیزه در برابر انواع خوردگی کاهش می‌یابد و این نقاط آسیب‌پذیر به زنگ‌زدگی تبدیل می‌شوند. هنگامی که پوشش روی فولادهای گالوانیزه آسیب می‌بیند، از لایه فولادی زیرین در مقابل عوامل محیطی حفاظت می‌کند.
اما چنین پدیده‌ای در فولادهای ضد زنگ روی نمی‌دهد. فولاد ضد زنگ دارای خواص مقاوم به خوردگی ذاتی است که به دلیل وجود عنصر کروم در آن است. بنابراین، با ایجاد خراش یا صدمات مکانیکی، خواص فولاد ضد زنگ کاهش نمی‌یابد؛ چرا که دارای یک ساختار یکپارچه است. به همین دلیل، فولاد ضد زنگ دارای مقاومت به خوردگی بهتری نسبت به فولاد گالوانیزه است.
تفاوت در وزن
فولاد ضد زنگ عمدتاً حاوی عناصری مانند کروم و نیکل است که به آن خواص مقاومت به خوردگی و ضد زنگی را می‌بخشد. اما در مقابل، فولاد گالوانیزه از روی به عنوان پوشش محافظ سطحی استفاده می‌کند. این پوشش روی در واقع یک لایه نازک از روی را بر روی فولاد قرار می‌دهد.
با این حال، ارتباط بین وزن و پوشش محافظ سطحی در فولاد گالوانیزه وجود دارد. از آنجا که پوشش روی فولاد گالوانیزه دارای ضخامت میکرومتری است، وزن آن قابل چشم‌پوشی است و تأثیر قابل توجهی در وزن نهایی قطعه ندارد. بنابراین، در مقایسه وزن فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه، تفاوت قابل توجهی مشاهده نمی‌شود و غالباً وزن آن‌ها نزدیک به یکدیگر است.
تفاوت در قیمت
یکی از مهمترین تفاوت‌های فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه در قیمت آن‌ها است. در حالی‌که تفاوت قیمت دقیق به شرایط بازار بستگی دارد، اما فولاد ضد زنگ تقریباً همیشه گران‌تر از فولاد گالوانیزه است. مقرون‌به‌صرفه بودن یکی از بزرگ‌ترین دلایل انتخاب فولاد گالوانیزه نسبت به فولاد ضد زنگ است. هنگامی‌که استفاده طولانی‌مدت و یا زیبایی ظاهری چندان مورد توجه قرار نمی‌گیرد، فولاد گالوانیزه از بسیاری جهات جایگزین محکمی برای فولاد ضد زنگ محسوب می‌شود.
همچنین، هر دو فلز قابل بازیافت هستند. با این‌حال، فولاد گالوانیزه اغلب به فولاد استانداردتری تبدیل می‌شود که باید دوباره فرآیند گالوانیزه شدن را طی کند. بازیافت فولاد ضد زنگ ساده‌تر است و به‌سادگی از حالت جامد به مذاب می‌رود و دوباره با رعایت یک سری الزامات برای حذف هرگونه ناخالصی یا تغییر آلیاژ، به روش‌های دلخواه ریخته‌گری می‌شود.
انتخاب فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه
تفاوت‌ها و خصوصیات فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه را در نظر گرفته و به نکات مهم در انتخاب آن‌ها اشاره کرده‌ایم. برای انتخاب مناسب بین فولاد گالوانیزه و ضد زنگ، اولین و مهمترین معیار نیازهای موردنظر برای کاربرد مورد بررسی است:
- اگر مقاومت در برابر خوردگی و استحکام ساختاری عوامل اصلی هستند، فولاد ضد زنگ بهترین گزینه است. به خصوص در محیط‌های دریایی، فولاد ضد زنگ مقاومت در برابر خوردگی بیشتری دارد.
- اگر نیاز به استحکام ساختاری خاصی نباشد و مقاومت در برابر خوردگی از اهمیت کمتری برخوردار باشد، استفاده از فولاد گالوانیزه ممکن است به صرفه‌تر باشد. فولاد گالوانیزه اغلب قیمت پایین‌تری نسبت به فولاد ضد زنگ دارد.
بنابراین، برای انتخاب مناسب بین این دو نوع فولاد، باید نیازهای خود را به دقت مورد بررسی قرار داده و از مزایا و معایب هر یک آگاهی داشته باشید. اگر هزینه اصلی ملاحظه می‌شود، فولاد گالوانیزه راه‌حل مقرون‌به‌صرفه‌تری است. اما اگر عمر سرویس و عملکرد بلندمدت مهمتر است، فولاد ضد زنگ احتمالاً عملکرد بهتری خواهد داشت. به همین ترتیب، مهم است تحقیق و بررسی کافی درباره نیازهای خاص خود انجام دهید تا بتوانید بهترین گزینه را بین فولاد گالوانیزه و ضد زنگ انتخاب کنید.
سخن پایانی
با توجه به توضیحات فوق، می‌توان نتیجه گرفت که هر کدام از فولاد ضد زنگ یا فولاد گالوانیزه خواص و کاربردهای منحصر به فرد خود را دارند. انتخاب بین این دو نوع فولاد بستگی به نیازها و محیط استفاده دارد. برای محیط‌هایی که با خوردگی و زنگ زدگی مواجه هستند، فولاد ضد زنگ توصیه می‌شود، در حالی که در کاربردهایی که نیاز به مقاومت در برابر خوردگی و پوشش محافظ است، فولاد گالوانیزه مزیت بیشتری دارد. بهتر است در انتخاب فولاد مناسب نیازها و شرایط محیطی را به دقت مورد بررسی قرار داد و با کمک متخصصان و مشاوران صنعتی مناسب تصمیم بگیرید.
